Nadmierne odczuwanie niepokoju, trudności ze snem, zaburzenia lękowe czy pogorszone samopoczucie, to raptem część dolegliwości, które można zaliczyć do grona problemów z nastrojem. U podstaw większości z nich leży duża ilość stresu generowanego w trakcie dnia. Jedną z opcji przeciwdziałania tym niedogodnościom jest aromaterapia. Które olejki eteryczne wykazują właściwości odprężające i uspokajające?
Anksjolityczne składniki olejków eterycznych – co gwarantuje działanie uspokajające olejku zapachowego?
Nie sama roślina odgrywa istotną rolę dla skuteczności aromaterapii, a zawarte w niej substancje czynne. W składzie olejków zapachowych występuje wiele komponentów m.in. kwasy fenolowe, flawonoidy, garbniki, sterole roślinne, kumaryny czy antocyjaniny. Niemniej jednak najistotniejszą rolę w kwestii kondycji psychicznej odgrywają związki terpenowe, które w przypadku olejków eterycznych przybierają postać monoterpenów i seskwiterpenów. Do najważniejszych w aspekcie działania uspokajającego zaliczamy:
- Cytronelol,
- Geraniol,
- Linalol,
- Limonen,
- Nerol,
- Terpinen.
To właśnie one sprawiają, że stosowanie olejków zapachowych do inhalacji, nacierania czy jako dodatku do kąpieli ma pozytywny wpływ na redukcję uczucia niepokoju, przeciwdziałanie stresowi czy poprawę nastroju. Głównym powodem ich właściwości jest oddziaływanie na ośrodkowy układ nerwowy. Modulacja receptorów GABA sprawia, że mogą wykazywać działanie anksjolityczne lub sedacyjne. Ponadto część z nich (np. linalol) wykazuje też dodatkowe wsparcie dla łagodzenia niektórych oznak stresu ze strony autonomicznego układu nerwowego (m.in. pomagają w stabilizacji tempa pracy serca i wartości ciśnienia) czy gospodarki hormonalnej (m.in. obniża poziom kortyzolu).
Jakie olejki eteryczne mają właściwości relaksujące i uspokajające?
W pierwszej kolejności należy postawić na olejki z roślin, które stanowią bogate źródło wcześniej wspomnianych terpenów. Dlatego też aromaterapia ukierunkowana na przeciwdziałanie problemom ze stresem, nadmiernym rozdrażnieniem czy przesadnym odczuwaniem lęku powinna bazować na olejkach:
- lawendowym Lavandula angustifolia,
- drzewa różanego Aniba rosaeodora,
- bliźniaczki krzaczastej Lippia alba,
- czerwonokrzewu Lippia multiflora,
- pomarańczy bergamotki Citrus bergamia,
- kwiatów gorzkiej pomarańczy Citrus aurantium var. amara L.,
- kwiatów róży Rosa damascene Mill.,
- kwiatów pelargoni (geranium) Pelargonium graveolens,
- cząbra z gatunków Satureja brevicalyx i Satureja boliviana.
Oprócz powyższych warto też wspomnieć o innych olejkach, które mogą pomyć pomocną formą uzupełnienia aromaterapii np. olejek bazyliowy, jaśminowy czy piżmowy.
Jak stosować olejki eteryczne o działaniu uspokajającym?
Najprostszym sposobem jest ich użycie do inhalacji. Wystarczy dolać kilka kropel olejku do ciepłej wody, aby przystąpić do domowej aromaterapii. Warto wzbogacić wodę w dodatek soli, co pozwoli udrożnić zatoki i drogi oddechowe. Usprawnienie oddychania pozwala dostarczyć organizmowi więcej cennego tlenu, a to ma pozytywny wpływ na nastrój i redukcję nadmiernego stresu.
Inhalacje to jedna z form zastosowania olejków eterycznych do domowych kuracji uspokajających. Ponadto olejki można wykorzystać np. do masażu, jako dodatek do wody podczas sprzątania lub użyć do specjalnego kominka aromaterapeutycznego. Co więcej, kilka kropli olejku można nanieść na okolice dekoltu, aby zapach bezpośrednio docierał do nosa. Olejki eteryczne najlepiej wykorzystać w porze wieczornej.
Bibliografia:
- Mei-Ling C., Yueh-Er C., Hui-Fang L. “The effect of bergamot essential oil aromatherapy on improving depressive mood and sleep quality in pospartum women: a randomized controlled trial.” Journal of Nursing Research 2022, 30(2): 201.
- Zhang Y., et al. “Natural volatile oils derived from herbal medicines: a promising therapy way for treating depressive disorder.” Pharmacological Research 2021, 164: 105376.
- Agatonovic-Kustrin S., et al. “Anxiolytic terpenoids and aromatherapy for anxiety and depression.” Reviews on New Drug Targets in Age-Related Disorders 2020: 283-296.